اسکلروتراپی چیست؟

اسکلروتراپی روشی است که در آن پزشک دارو را به رگ های خونی و یا رگ های لنفاوی تزریق می کند که باعث کوچک شدن رگ ها می شود و عموما برای درمان واریس یا همان رگ های عنکبوتی به کار می رود.

این روش غیر جراحی تنها نیاز به تزریق دارد هم چنین می تواند برای درمان اختلالات رگ های خون و لنفاوی که باعث شکل گیری رگهای بدشکل می شوند مورد استفاده قرار می گیرد.

اسکلروتراپی مستقیما به رگ یا رگ لنفاوی تزریق و باعث ورم رگها می شود. این تورم جریان خون یا مایع لنفاوی را قطع می کند و منجر به کوچک شدن رگها می شود.شکل های مختلفی از اسکلروتراپی از قرن نوزدهم به وجود آمده اند اما در دهه های اخیر روش ها اصلاح شده اند.

اسکلروتراپی چه بیمارانی را درمان می کند ؟

واریس به عنوان نارسایی مزمن وریدی شناخته می شود و اسکلروتراپی اغلب برای درمان واریس بکار می رود . چنانچه بارها در مطالب مختلف در بخش سلامت نمناک گفته ایم واریس زمانی روی می دهد که رگ ها معمولا در پاها ورم کرده و برآمدگی دارند این به خاطر دیوارهای ضعیف رگ است که به نوبه خود رگ ها را تضعیف می کنند.

در نتیجه، خون در رگ ها جمع می شود و موجب تورم و ظاهر متفاوت آن می شود.واریس ممکن است دردآور باشد و موجب مشکلات پوستی از جمله خارش پوست شود. با کوچک شدن رگ ها، اسکلروتراپی اثرات آسیب رگ و درد را کاهش می دهد.

اسکلروتراپی همچنین برای درمان برخی بیماری های دیگر از جمله:

بد شکلی رگهای لنفاوی :اینها رگهایی هستند که مایع لنفاوی یا لنف را حمل و به سیستم ایمنی بدن کمک می کند تا با عفونت ها مبارزه کند.

هموروئید :اسکلروتراپی ممکن است زمانی که درمان های دیگر جواب ندهد مورد استفاده قرار گیرد. هموروئید زمانی رخ می دهند که رگ های خونی، راست روده، متورم و منقبض می شوند و موجب درد و ایجاد ناراحتی در روده می شود.

ورم بیضه : ورم بیضه جریان ناسالم مایعات در حفره بدن است و در بیضه معمول هستند.

چه زمانی به اسکلروتراپ مراجعه کنید؟

هر فرد مبتلا به رگ های عنکبوتی یا بیماری دیگر نمی تواند با اسکلروتراپی درمان شود زیرا باید روندی را طی کند. افراد باید در مورد علایم و گزینه های درمان با پزشک خود صحبت کنند.

درمان های دیگر ممکن است مقرون به صرفه تر و کم خطرتر باشند. برای مثال، هموروئید اغلب با ملاحضاتی مانند تغییرات سبک زندگی مانند مصرف فیبر بیشتر و تقلا نکردن در هنگام حرکت روده درمان می شود.

افراد مبتلا به رگهای عنکبوتی در صورت دیدن برخی علائم باید به پزشک مراجعه کنند:

• درد رگها
• درد پاها و یا احساس سنگینی
• تکه تکه و خشک شدن پوست پاها
• جوش نزدیک رگها

از اسکلروتراپی چه انتظاری دارید؟

اسکلروتراپی نیازمند مشورت با پزشک برای ارزیابی مشکلات رگ خونی یا لنفاوی است و معمولا در مطب متخصص پوست و یا متخصص رگ انجام می شود.

این روش معمولا به بی هوشی و یا هرگونه آمادگی ویژه نیاز ندارد. افراد باید قبل از عمل جراحی دستورات پزشک را انجام دهند زیرا باید از استعمال روغن یا لوسیون قبل از اسکلروتراپی و اصلاح خود داری شود علاوه بر این تا زمان بعد از تزریق صبر کنید تا موضع مورد نظر بهبود یابد و در این مدت لباس گشاد و راحت بپوشید.

در طول درمان، فرد به پشت دراز می کشد و پاها را بالا می گیرد. پزشک ناحیه مورد را تمیز می کند و سپس یک سوزن کوچک را داخل رگ وارد می کند. پزشک محلول را به رگ تزریق می کند و فرد ممکن است احساس سوزش، خارش، یا هیچ چیز دیگر نداشته باشد.

وقتی تزریق کامل صورت گرفت، پزشک موضع را ماساژ می دهد تا از ورود مجدد خون به رگ جلوگیری کند. فرد باید پد و یا جوراب های فشرده شده بپوشد.

در اغلب موارد، فرد نیاز به درمان کامل دارد زیرا اگر چندین واریس وجود داشته باشد، ممکن است درمان های متعدد تنها راه درمان آن ها باشد.

بعد از درمان، افراد باید فعال بمانند تا از تشکیل لخته خون جلوگیری کنند. بیشتر آن ها همچنین باید قرار گرفتن در معرض نور خورشید اجتناب کنند زیرا می تواند باعث ایجاد لکه های تیره در موضع درمان شود.

برخی افراد در محل تزریق کبودی را تجربه می کنند، اما بهبود نسبتا آسان صورت می گیرد.

خطرات اسکلروتراپی :

برخی عوارض جانبی ممکن است در محل تزریق رخ دهند عبارتند از:

• کبودی
• بیشتر شدن قرمزی موضضع
• زخم های پوستی کوچک
• تیره شدن پوست به شکل خطوط یا لک
• رگ های خونی کوچک

این عوارض جانبی معمولا ظرف چند روز تا چند هفته از بین می رود. برخی عوارض جانبی می تواند ماه ها یا حتی سال ها طول بکشد تا به طور کامل ناپدید شود.

عوارض جانبی که ممکن است به درمان نیاز داشته باشند:

عوارض دیگر کم تر رایج هستند اما ممکن است به درمان نیاز داشته باشند. این موارد عبارتند از:

التهاب :

این معمولا خفیف است و شاید باعث ورم، گرما و ناراحتی در اطراف محل تزریق شود. ممکن است پزشک استفاده از مسکن را پیشنهاد کند مانند آسپرین یا ایبوپروفن تا التهاب را کاهش دهد.

لخته خون:

یک تکه خون لخته شده ممکن است در رگ درمان شده شکل بگیرد که به تخلیه نیاز دارد. به ندرت، لخته خون به رگ های عمیق تر در پا (ترومبوز )حرکت می کند.

ترومبوز یک خطر انسداد جریان خون ریوی ( پیچیدگی بسیار نادراسکلروتراپی )دارد که موقعیت اضطراری است و در آن لخته از پا به ریه ها می رود و سرخرگ حیاتی را مسدود می کند. اگر در تنفس دچار مشکل می شوید و درد قفسه سینه و یا سرگیجه دارید و یا خون سرفه می کنید، به دنبال درمان فوری پزشکی باشید.

حباب های هوا :

حباب های کوچک ممکن است در جریان خون افزایش پیدا کند. اینها همیشه باعث بروز علائم نمی شوند، اما معمولا، علائم اختلالات بینایی، سردرد، غش و حالت تهوع را در بر دارند. این علائم به طور کلی از بین می روند، اگر مشکلاتی را در حرکت دست و پا بعد از عمل احساس کردید به پزشک مراجعه کنید.

واکنش آلرژیک :

این امکان وجود دارد که واکنش آلرژیک به محلول مورد استفاده برای درمان داشته باشید، اما چندان رایج نیست.

اقدامات قبل از اسکلروتراپی :

پزشک باید از سابقه بیماری فرد مطلع شود :

• بیماری های اخیر یا بیماری موجود، مانند وضعیت قلبی یا سابقه لخته خون
• داروها و مکمل های غذایی ، به خصوص آسپرین، ایبوپروفن ، ...)، ناپروکسن سدیم ، رقیق کننده خون، مکمل های آهن یا مکمل های گیاهی
• آلرژی
• درمان قبلی واریس و نتایج درمان

اگر آسپرین، ایبوپروفن، ناپروکسن سدیم و یا رقیق کننده خون می خورید، پزشک می تواند به شما بگوید چگونه دارو را قبل از درمان مصرف کنید تا احتمال خونریزی را کاهش دهید.

فراصوت :

بسته به این که کدام رگ ها درگیر هستند، ممکن است پزشک تصویربرداری فراصوت رگ های پا را تجویز کند. فراصوت روشی بدون درد است که از امواج صوتی برای ایجاد تصویر ساختار در داخل بدن استفاده می شود.

بعد از اسکلروتراپی :

می توانید به زودی پس از اسکلروتراپی بلند شوید و راه بروید زیرا راه رفتن و حرکت دادن پاها برای جلوگیری از تشکیل لخته خونی مهم است.

معمولا پزشک از شما می خواهد جوراب های فشرده را تا حدود دو هفته استفاده کنید.

اکثر مردم در همان روز به فعالیت های معمول خود باز می گردند ولی پزشک توصیه می کند که از ورزش شدید به مدت دو هفته بعد از اسکلروتراپی خودداری کنید.

دیگر درمان های جایگزین اسکلروتراپی:

تغییرات در سبک زندگی می تواند مانع از بدتر شدن رگ ها و جلوگیری از رشد رگ های جدید واریس شود. سایر استراتژی های درمان ممکن است شامل موارد زیر باشند:

• سرما درمانی و منجمد کردن رگها
• لیزر درمانی و استفاده از نور برای از بین بردن رگها
• قطع رگ با استفاده از حرارت روی رگهای بدشکل
• بستن رگها با جراحی
• و در موارد شدید جراحی برداشتن رگ